OSTATNI LIST FRANJO DO RODZICÓW

Franji Frančiczowi
kochani piszę ten list z wariatkowa jak towarzysze
nazywają ten niby szpital
w którym lekarze faszerują mnie różnymi
lekami żebym nie oszalał
do reszty wcześniej włożyli mi
do ręki karabin żebym nim wymazywał
z listy żywych nazwiska moich wrogów zniknęły już
imiona kolegów z podwórka
nie wiem ojcze czy najpierw przyjść
do twoich serbskich braci czy może
mamo zastukać w drzwi twoich sióstr urodzonych
w Chorwacji jak spojrzeć im w oczy gdy powitają mnie
winem lub rakiją kochani nie wiem
czuję się najbardziej własnym wrogiem
i dlatego przed chwilą postanowiłem
swoje imię też wykreślić ten list
otrzymacie gdy będę już w drodze
do Boga…
 

 

FRANJINO POSLIJEDNJE PISMO RODITELJIMA
Franji Frančiču
dragi moji pišem ovo pismo iz ludnice
kako to drugovi nazivaju ovu tobože bolnicu
u kojoj mi doktori trpaju svake vrste
lekove da ne bih poludeo
uostalom ranije su mi dali
pušku u ruku da bih s njom izbrisao
sa liste imena mojih živihneprijatelja
nestala su već imena kolega iz dvorišta
ne znam oče da li da prvo idem
kod tvoje srpske braće ili možda
majko da zakucam na vrata tvojih sestara rođenih
u Hrvatskoj kako da im pogledam u oči
kada me dočekaju sa vinom ili rakijom ne znam dragi
osećam se kao da sam sam sebi neprijatelj
i zato sam odlučio da precrtam
takođe slova svoga imena
ovo pismo ćete dobiti kada budem na putu
ka Bogu ...

 

WIGILIA
podzielmy się opłatkiem
chociaż w tobie
nie ma już Boga
a i we mnie niewiele
tak mało w nas wiary
tak trudno
ustawić pośrodku pokoju
stół zasłany białym obrusem
pod którym źdźbła
zaschniętej trawy
i przemówić
 

 

BADNJE VEČE
podelimo se hostijom
iako u tebi
nema više Boga
a i ni u meni nema ga mnogo
tako je malo u nama vere
tako je teško
staviti nasred sobe
sto prekriven belim stolnjakom
ispod kojeg su čuperci
suve trave
i progovoriti

 

LIST DO OLGI LALIĆ – KROWICKIEJ
chociaż Wołyń i Jugosławia to
światy żyjące tylko
w pamięci śnią nam się
po nocach nasi bosonodzy rodzice
biegający za śpiewem ptaka
lub goniący lot trzmiela
nad królestwem koniczyny
mój ojciec w grzywach koni wiatr
ścigający a twój zapewne
doglądający słonecznej winnicy
nasze domy w proch
zapadły się na grobach przodków
trawy rodzą swoje dzieci czasem
jakaś zbłąkana kula po latach wyjrzy
z serca ziemi by dać coraz bardziej
zamazane świadectwo czasów
pogardy i nienawiści losem człowieka
jest pamiętać i przebaczać chociaż
boli każdy wers wyrwany
z tej ziemi niczym gałązka oliwna
złożona na grobie wiersza póki
w nas pamięć żyje
zielony Wołyń i słoneczna Jugosławia

 

PISMO OLGI LALIĆ - KROWICKOJ
iako su Volin i Jugoslavija svetovi
koji žive samo
u uspomenama sanjamo ih
noću naši bosonogi roditelji
jure za pesmom ptica
ili jurišavi bumbarov let
iznad carstva deteline
moj otac u grivama konja vetar
privlači a tvoj verovatno posmatra
sunčani vinograd
naše kuće u prašini
srušile su se na grobove predaka
trave rađaju svoju decu ponekad
neki zalutali metak izvire
iz srca zemlje da bi dao još više
zamagljen svedočanstvom vremena
prezira i mržnja prema ljudskoj sudbini
je da se seti i oprosti, iako
boli svaki iščupani stih
u ovoj zemlji poput maslinove grančice
položene na grobu pesme sve dok
u nama žive
zeleni Volin i sunčana Jugoslavija

 

PESNIK IZLAZI IZ KUĆE

Pesnik izlazi iz kuće Za njim
vuku se pisaći stol stolica Mašina
prekucava na papiru odjek
koraka a jato vrabaca
zakačeno za obližnju granu
trešnje dere se iz sve snage

Ujutro se vraća pisaći stol Umoran
seda pored stolice Nakon trenutka
ulazi pesnik Izvlači iz džepa vrapce
i najnovije stihove

 

 

Iz zbirke pesama "Lustra strachu":

 

Do bola

ne viči
probudićeš pticu
koja spava na grani
noći

otvori oči
široko do bola

do sreće


Na livadi

leptire i cveće
osećam

ispod stopala

Molba

desi se



Bela pesma



San


s drveća pada
mrtva 
ptica

dete se budi sa krikom
o oku suza

kao kamen


Ulica II

znam je napamet

brojim korake

sigurno se
ulazi u maglu

 

Biografia/Biografija


Zawadowski Tadeusz TADEUŠ ZAVADOVSKI-rođen 9.12. 1956. u Lođi, gde je završio ekonomski fakultet. Od 1981. stanuje u Zdunjskoj Voli i tamo je suosnovao Književni Klub „Topola”, kojeg je neformalni lider i urednik većine izdanja (u tome serije izdavačke Biblioteke Topola) i interdisciplinarnog kluba Stvaralačkog rada „BEZ AUREOLI”. Član je Udruženja Književnika Poljske. Laureat više od 170 na domaćim i međunarodnim književnim konkursima. 1997. godine Nezavisna Fondacija Podržavanja Poljske Kulture POLCUL FOUDANTION u Sidneju (žiri: Ježi Gedroić, Gustav Herling-Gruđinjski, Jan Novak-Jezjoranjski) honorisali su ga svojom nagradom za celoukupno kulturno stvaralaštvo. Debitovao je pesmama u časopisu Radar. Autor više od hiljadu i po publikacija u poljskoj štampi, između ostalih: : Tygodnik Kulturalny, Odgłosy, Okolica Poetów, Poezja Dzisiaj, Pracownia, Fraza ,Lektura, Sycyna, Wiadomości Kulturalne, Metafora, Dykcja, Arkusz, Arytmia, Akant, W Kręgu Literatury, Gazeta Kulturalna, Gazeta Wyborcza, Topos, Magazyn Literacki, Przegląd Artystyczno – Literacki, Pogranicza, Ślad, Studium, Autograf. Svoje pesme i književnokritičke tekstove objavio je u sto pedesetak književnih antologija. Izdao je zbirke pesama: Fotoplastikon (1987.), Witraże ( 1991.), Demony ( 1992.), Przedrośla ( 1994.), Listy z domu wariatów ( 1995.), O Elizabeth, Berenice i jeszcze innych kobietach (1997.), Krajobraz z kroplą w tle (1997.), Lustra strachu ( 2000.), Ścieżka obok raju (2005.), Między horyzontami (2006.).

 

TADEUSZ ZAWADOWSKI – urodził się 9. 12. 1956 r. w Łodzi, gdzie ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Łódzkim. Od 1981 roku mieszka w Zduńskiej Woli, gdzie współtworzył Klub Literacki „TOPOLA”, którego jest nieformalnym liderem i redaktorem większości wydawnictw ( w tym serii wydawniczej Biblioteka TOPOLI ) oraz interdyscyplinarny Klub Twórczej Pracy „BEZ AUREOLI”. Jest również członkiem Związku Literatów Polskich .Laureat ponad 170 międzynarodowych i ogólnopolskich konkursów literackich. W roku 1997 Niezależna Fundacja Popierania Kultury Polskiej POLCUL FOUNDATION w Sydney( w kapitule zasiadali m.in. Jerzy Giedroyć, Gustaw Herling – Grudziński. Jan Nowak – Jeziorański) uhonorowała go swoją nagrodą za całokształt działalności kulturotwórczej. Debiutował wierszami na łamach tygodnika Radar . Jest autorem ponad pół tysiąca publikacji w ogólnopolskiej prasie literackiej, m.in. w : Tygodniku Kulturalnym, Odgłosach, Okolicy Poetów, Poezji Dzisiaj, Pracowni, Frazie ,Lekturze, Sycynie, Wiadomościach Kulturalnych, Metaforze, Dykcji, Arkuszu, Arytmii, Akancie, W Kręgu Literatury, Gazecie Kulturalnej, Gazecie Wyborczej, Toposie, Magazynie Literackim, Przeglądzie Artystyczno – Literackim, Pograniczach, Śladzie, Studium, Autografie. Swoje wiersze i teksty krytyczne publikował w stu kilkudziesięciu antologiach literackich. Wydał tomiki poetyckie: Fotoplastikon (1987), Witraże ( 1991), Demony ( 1992), Przedrośla ( 1994), Listy z domu wariatów ( 1995), O Elizabeth, Berenice i jeszcze innych kobietach (1997), Krajobraz z kroplą w tle (1997), Lustra strachu ( 2000), Ścieżka obok raju (2005), Między horyzontami (2006).